Xείμαρρος ο Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ για το έργο της Ειδικής Επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθώς και για την παρούσα κατάσταση στην Ε.Ε για το κράτος δικαίου και τη διαφάνεια
Ο κ. Γεωργίου πιο συγκεκριμένα αναφέρει:
Πριν προχωρήσω επιτρέψτε μου να απευθύνω, για ακόμη μια φορά, ευγνώμονες ευχαριστίες προς εσάς, τους δημοσιογράφους και τους Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς, γιατί μέσα από τη δράση σας αναδείξατε τα PEGASUS και από εκεί ξεκίνησε αυτή η τεράστια προσπάθεια εξυγίανσης και διαφάνειας. Καθώς και της θωράκισης του κράτους δικαίου και προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας.
Σε σας χρωστάμε το γεγονός ότι αναδείχτηκαν αυτά τα ζητήματα και είμαστε εδώ τώρα ακριβώς επειδή το ζήτημα, πρωτίστως, αφορά εσάς και την δουλειά σας.
Είμαστε μπροστά σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο το οποίο τυπικά καλύπτει τα δικαιώματά σας καθώς και αυτά των υπολοίπων ευρωπαίων πολιτών. Με παρόμοια εθνικά πλαίσια τα οποία, επίσης τυπικά, υποτίθεται μας προστατεύουν.
Τη δύσκολη ώρα όμως, την ώρα που στην πράξη έπρεπε να εφαρμοστούν οι νομοθεσίες άρχισε η αποδόμηση και η στοχοποίησή εσάς αλλά και της ίδιας της Επιτροπής PEGASUS που σχηματίστηκε για να διερευνήσει το όλο ζήτημα.
Τα παραδείγματα παρακολούθησης αλλά και διάχυσης αυτών των παράνομων λογισμικών σε ευρωπαικές και τρίτες χώρες είναι πλέον πολλά και γνωστά.
Επιγραμματικά να αναφέρω την παραδοχή ότι παρακολουθούνταν πρώην Πρόεδροι Δημοκρατίας, Επίτροποι, ανώτατοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι, πολιτικοί, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές. Θυμίζω τις δολοφονίες της Δάφνης Γκαλίτζια και του Κασόγκι. Είναι, επίσης, παραδεκτό ότι αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες συμμετέχουν στην ανάπτυξη, χρήση και διάχυση αυτών των λογισμικών παρακολούθησης. Εννέα (9), τουλάχιστον, κράτη-μέλη παράγουν και πωλούν τέτοια συστήματα, ενώ η NSO ομολογεί ότι τα έχει προμηθεύσει σε υπηρεσίες 14 ευρωπαϊκών χωρών. Στην Ισπανία παραιτήθηκαν οι επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών ενώ υπήρξε παραδοχή για χρήση αυτού του διαβολικού εργαλείου και από τις κυβερνήσεις της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Ολλανδίας και της Ελλάδας… Η Διεθνής Αμνηστία, έχει ήδη αποκαλύψει πως τα λογισμικά αυτά χρησιμοποιούνταν εδώ και μια δεκαετία… Από τον καιρό της Αραβικής Άνοιξης…
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκρινε, σωστά, ότι οι αποκαλύψεις αυτές φαίνεται να επιβεβαιώνουν τους κινδύνους της κατάχρησης της τεχνολογίας παρακολούθησης για την υπονόμευση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας και ως εκ τούτου δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες. Επίτηδες αναφέρομαι μόνο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όχι σε όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα διότι, δυστυχώς, αυτά δεν επέδειξαν την πολιτική βούληση να συνεισφέρουν σε αυτή την προσπάθεια. Προφανώς αναφέρομαι πρωτίστως στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και δευτερευόντως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Επί της ουσίας…
Η υπόθεση των παρακολουθήσεων μπήκε και επίσημα στο μικροσκόπιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την έγκριση της Διερευνητικής Επιτροπής PEGASUS στις 10 Μαρτίου 2022 στην Ολομέλεια του Στρασβούργου.
Στόχος της να διερευνήσει και να προσφέρει θεραπεία, υπό την μορφή συστάσεων, στο φλέγον ζήτημα της κατάχρησης λογισμικών παρακολούθησης κατά δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικών αλλά και ανυποψίαστων πολιτών (Όροι εντολής – ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1).
Mέχρι στιγμής η Επιτροπή έχει:
1. διοργανώσει αποστολές στο Ισραήλ, Πολωνία, Κύπρο, Ελλάδα και αναμένεται στο εγγύς μέλλον ακόμα μία αποστολή στην Ισπανία.
2. διοργανώσει σειρά ακροάσεων για:
· την χρήση λογισμικών παρακολούθησης στην Ουγγαρία, Ισπανία, Πολωνία, Ελλάδα, Ισραήλ και Γερμανία
· την χρήση λογισμικών παρακολούθησης από μη κρατικούς οργανισμούς
· την χρήση λογισμικών παρακολούθησης από Τρίτες Χώρες και τον αντίκτυπό τους στην εξωτερική πολιτική της Ένωσης
· την γεωπολιτική διάσταση της χρήσης λογισμικών παρακολούθησης
· τον αντίκτυπο των παρακολουθήσεων στα θεμελιώδη δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών και τις εκλογικές διαδικασίες της ένωσης
· το διεθνές εμπόριο λογισμικών παρακολούθησης
· την NSO
· τις μεγάλες εταιρείες πληροφορικής/Big Tech
· ευρωβουλευτές /θύματα παρακολουθήσεων
· την χρήση, λογοδοσία και εποπτεία λογισμικών παρακολούθησης
· τα θύματα παρακολουθήσεων και επανόρθωση
3. εξουσιοδοτήσει την έρευνα και συγγραφή μελετών εργασίας όπως για παράδειγμα την νομική πτυχή των λογισμικών παρακολουθήσεων και το θεσμικό πλαίσιο των κρατών – μελών και άλλες υποστηρικτικές μελέτες.
4. καταθέσει δύο Εκθέσεις (Γεγονότων και Συστάσεων) οι οποίες αυτή την στιγμή τυγχάνουν επεξεργασία από τις πολιτικές Ομάδες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η προθεσμία για κατάθεση τροπολογιών για την έκθεση Γεγονότων ήταν στις 26 Ιανουαρίου με την έγκριση ή μη της έκθεσης να αναμένεται να γίνει στην αρμόδια Επιτροπή στις 26 Απριλίου. Αναφορικά με την Έκθεση Συστάσεων η προθεσμία για κατάθεση τροπολογιών ήταν στις 10 Φεβρουαρίου με την έγκριση ή μη της έκθεσης να αναμένεται να γίνει στην αρμόδια Επιτροπή στις 26 Απριλίου. Κατόπιν η Έκθεση Συστάσεων θα κατατεθεί προς έγκριση σε μια από τις επόμενες Ολομέλειες του Στρασβούργου.
Σημειώνεται ότι για την Έκθεση Γεγονότων η Ομάδα της Αριστεράς κατέθεσε 75 τροπολογίες από τις 1281 που κατατέθηκαν συνολικά ενώ για την έκθεση Συστάσεων 116. Υπολογίζουμε
ότι και ο συνολικός αριθμός των τροπολογιών που θα κατατεθούν για την έκθεση Συστάσεων θα είναι παρόμοιος με αυτόν της έκθεσης Γεγονότων. Ο λόγος είναι απλός. Συγκεκριμένα πολιτικές Ομάδες, και αναφέρομαι ειδικά στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, προσπαθούν να αποψιλώσουν και τι δύο εκθέσεις. Και το κάνουν αυτό διότι γνωρίζουν ότι η δουλειά της εισηγήτριας, σε συνεργασία με εμάς και άλλες πολιτικές ομάδες, ήταν τίμια και αντικειμενική. Για αυτό και εμείς καταθέσαμε λίγες αλλά στοχευμένες τροπολογίες για περαιτέρω προστασία και θωράκιση του κειμένου.
ΚΥΠΡΟΣ
Οι αναφορές και πληροφορίες για λειτουργία εταιρειών που παρέχουν και εξάγουν από την Κύπρο παράνομα λογισμικά καθώς και η διασύνδεση της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις παρακολουθήσεις στον Ελλαδικό χώρο, έχουν πλέον επιβεβαιωθεί.
Η κάθοδος της Επιτροπής PEGASUS στην Κύπρο και Ελλάδα μεταξύ 1 – 4 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο διερευνητικής Αποστολής, το επιβεβαίωσε, με τον πιο σαφή τρόπο. Ανέδειξε επίσης τρία ζωτικά ζητήματα.
· Πρώτον, ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο δεν έχουν κάνει αρκετά για να διερευνήσουν ή να σταματήσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προκαλούνται από επεμβατικά προγράμματα spyware, όπως το PEGASUS. Όσον δε αφορά τις κυβερνήσεις της Κύπρου και Ελλάδας πιστώνονται με μηδενική διαχείριση του ζητήματος των παρακολουθήσεων.
· Δεύτερον, ότι τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αποτύχει να τερματίσουν τις ανεξέλεγκτες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται με λογισμικά κατασκοπείας.
· Τρίτο, ότι το ζήτημα των παρακολουθήσεων στην Κύπρο και την Ελλάδα δεν έκλεισε, όπως η κυπριακή κυβέρνηση προσδοκούσε, με την κάθοδο της Επιτροπής στις δύο χώρες, όπως προκλητικά «έκλεισε» από την Ελληνική Εξεταστική Επιτροπή αλλά και από την κυπριακή κυβέρνηση. Αντιθέτως άνοιξε διάπλατα. Και θα το βλέπουμε συνεχώς μπροστά μας…
Επί της ουσίας, έχουμε μπροστά μας ένα ζήτημα απλό και ουσιαστικό. Τα εθνικά κράτη, όπως η Κύπρος και η Ελλάδα, έχουν δεσμευτικές υποχρεώσεις, βάσει του διεθνούς δικαίου, για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από κατάχρηση από τρίτους. Στην περίπτωση της Κύπρου αυτοί οι «τρίτοι» είναι συγκεκριμένοι. Πρόκειται για τους γνωστούς Ισραηλινούς πράκτορες Ντίλιαν και Άβνι. Σαν σε ξέφραγο αμπέλι, οι ισραηλινές εταιρείες βρήκαν πρόσφορο έδαφος και την ανοχή της κυπριακής κυβέρνησης και ανέπτυξαν σε πειραματικό στάδιο τα λογισμικά τους. Ο ιός και τα απόνερα των παράνομων λογισμικών έφτασαν από τη Λευκωσία στην Αθήνα. Ένα χρόνο πριν την δολοφονία Κασόγκι η NSO «διαφήμιζε» τα λογισμικά της σε αξιωματούχους της Σαουδικής Αραβίας στη Λεμεσό. Το 2019 συνελήφθη ένα μαύρο βαν σε άλλη πόλη της Κύπρου να μαζεύει πληροφορίες και προσωπικά δεδομένα. Η υπόθεση κουκουλώθηκε, τελικά. Είναι επίσης παραδεκτό ότι η εταιρεία πίσω από το βαν, Cytrox, είναι συνδεδεμένη με την Intellexa που σχετίζεται με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων του Ευρωβουλευτή Ανδρουλάκη. Ο μη χειρισμός της υπόθεσης των παρακολουθήσεων από την ελληνική κυβέρνηση, με την αόριστη επίκληση του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας, μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως η Ελληνική
κυβέρνηση είχε πολλά να κρύψει και πως οι παρακολουθήσεις χιλιάδων πολιτών θα συνεχιστούν απρόσκοπτα και «νόμιμα»…
Όμως το ζήτημα με την Κύπρο δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην διασύνδεση της με την Ελλάδα και το μαύρο βαν.
Για λόγους αρχής οφείλω να επαναφέρω κάποια ερωτήματα που υπέβαλα στην Υπουργό Δικαιοσύνης από τις 12 Ιουλίου και παραμένουν αναπάντητα:
· Έχει στην κατοχή της η κυπριακή κυβέρνηση λογισμικά παρακολούθησης;
· Από πού, πότε, πώς και για ποιον λόγο τα προμηθεύτηκε;
· Η κυπριακή κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει ποτέ τέτοια λογισμικά;
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Παρόλο που η Επιτροπή βρίσκεται στην διαδικασία επεξεργασίας των δύο εκθέσεων της, της έκθεσης Γεγονότων και της Έκθεσης Συστάσεων, εντούτοις είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα συμπεράσματά της, υπό την μορφή συστάσεων, παρόλο που υπάρχει σε εξέλιξη προσπάθεια αποψίλωσής τους, δεν επιδέχονται αμφισβήτησης.
Aρχίζω με τα του οίκου μας, για την Κύπρο και μετά για την Ελλάδα:
Κύπρος
Η Έκθεση αναφέρει ότι λαμβάνει υπόψη:
· ότι υπάρχουν καταγγελίες ότι το κυβερνητικό κόμμα της Κύπρου κατασκοπεύει επικριτές, παρόλο που μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπιστεί μολύνσεις από λογισμικό υποκλοπής spyware,
· ότι η Κύπρος είναι ένα σημαντικό Ευρωπαικό εξαγωγικό κέντρο για τη βιομηχανία επιτήρησης και μια ελκυστική τοποθεσία για τις εταιρείες που πωλούν τεχνολογίες επιτήρησης.
Καταλήγει δε στο συμπέρασμα ότι στην Κύπρο ενδέχεται να έχουν σημειωθεί παραβάσεις και κακοδιοίκηση κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης και την καλεί:
· να αξιολογήσει διεξοδικά όλες τις άδειες εξαγωγής που έχουν εκδοθεί για κατασκοπευτικό λογισμικό και να τις ανακαλέσει, όπου αρμόζει,
· να δημοσιεύσει την έκθεση του ειδικού ερευνητή σχετικά με την υπόθεση του «κατασκοπευτικού βαν»,
· να διερευνήσει πλήρως, με τη βοήθεια της EUROPOL, όλες τις καταγγελίες για παράνομη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού, ιδίως σε δημοσιογράφους, δικηγόρους και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών,
· να καταστεί συμμετέχον κράτος του Διακανονισμού του Wassenaar1. Σημειώνεται εδώ ότι έχουμε καταθέσει σχετική τροπολογία που ενημερώνει ότι η Κύπρος δεν έχει
καταστεί μέλος λόγω του τουρκικού βέτο, καταδικάζει την στάση της Τουρκίας αλλά και την απουσία απτής στήριξης από την ΕΕ προς την Κύπρο.
Ελλάδα
Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στην Ελλάδα έχουν σημειωθεί παραβάσεις και κακοδιοίκηση κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης και την καλεί:
· να αποκαταστήσει επειγόντως και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένων αποτελεσματικών εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, καθώς και ανεξάρτητων μηχανισμών εποπτείας,
· να ανακαλέσει επειγόντως όλες τις άδειες εξαγωγής που δεν συνάδουν πλήρως με τον κανονισμό για τα είδη διπλής χρήσης και να διερευνήσει τις καταγγελίες για παράνομες εξαγωγές, μεταξύ άλλων στο Σουδάν,
· να διασφαλίσει ότι οι αρχές μπορούν να διερευνούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα όλες τις καταγγελίες για τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού,
· να αποσύρει επειγόντως την τροπολογία 826/145 του νόμου 2472/1997, με την οποία καταργήθηκε η δυνατότητα της ΑΑΔΕ να ενημερώνει τους πολίτες για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών,
· να αποκαταστήσει την πλήρη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και όλων των αρμόδιων εποπτικών οργάνων, όπως ο Διαμεσολαβητής και οι αρχές προστασίας δεδομένων, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης συνεργασία και πρόσβαση όλων των εποπτικών φορέων στις πληροφορίες και η παροχή πλήρους ενημέρωσης σε όλα τα θύματα,
· να αντιστρέψει τη νομοθετική τροποποίηση του 2019 που έθεσε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχο του πρωθυπουργού,
· να εφαρμόσει επειγόντως την οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος,
· να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της ηγεσίας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ),
· να ξεκινήσει επειγόντως αστυνομική έρευνα μετά την εικαζόμενη κατάχρηση κατασκοπευτικού λογισμικού και να κατασχέσει φυσικά αποδεικτικά στοιχεία για πληρεξούσιους, εταιρείες μεσιτείας και πωλητές κατασκοπευτικού λογισμικού που συνδέονται με μολύνσεις από κατασκοπευτικό λογισμικό,
· να καλέσει την EUROPOL να συμμετάσχει αμέσως στις έρευνες.
Εξίσου σοβαρές συστάσεις και καταγγελίες για παρακολουθήσεις γίνονται και για τις Ουγγαρία, Ισπανία, Πολωνία.
Επιπρόσθετα η Έκθεση συστήνει επίσης:
· αναστολή ενωσιακής χρηματοδότησης σε περίπτωση υποβάθμισης της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή του κράτους δικαίου σε τρίτες χώρες,
· καλύτερη επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας της Ένωσης για την αντιμετώπιση ελλείψεων στα εθνικά νομικά πλαίσια,
· ζητεί ο Διακανονισμός του Wassenaar να καταστεί δεσμευτική συμφωνία για όλους τους συμμετέχοντες, με στόχο να καταστεί διεθνής συνθήκη,
· η Επιτροπή θα πρέπει να διεξαγάγει διεξοδική έρευνα σχετικά με τις άδειες εξαγωγής που χορηγούνται για τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού στο πλαίσιο του κανονισμού για τα είδη διπλής χρήσης,
· η Επιτροπή πρέπει να ελέγχει τακτικά και να επιβάλλει ορθά τον αναδιατυπωμένο κανονισμό για τα είδη διπλής χρήσης, ώστε να αποφεύγεται η «αναζήτηση ευνοϊκού για τις εξαγωγές καθεστώτος» σε ολόκληρη την Ένωση, όπως συμβαίνει επί του παρόντος στη Βουλγαρία και την Κύπρο,
· ζητεί μια κοινή στρατηγική κατασκοπευτικού λογισμικού ΕΕ-ΗΠΑ, η οποία θα περιλαμβάνει κοινό λευκό κατάλογο και/ή μαύρο κατάλογο πωλητών κατασκοπευτικού λογισμικού,
· οι κανόνες της Ένωσης για τις εξαγωγές και η επιβολή τους πρέπει να αποκτήσουν μεγάλη αυστηρότητα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες,
· επισημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τον χρηματοπιστωτικό τομέα· τονίζει ότι οι συστάσεις των «Κατευθυντήριων αρχών των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα» για το 10+2 πρέπει να μεταφερθούν στο δίκαιο της Ένωσης και ότι η οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια θα πρέπει να εφαρμόζεται πλήρως στον χρηματοπιστωτικό τομέα, ώστε να διασφαλίζεται ο σεβασμός της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στον χρηματοπιστωτικό τομέα,
· καλεί τα κράτη μέλη να βασιστούν στις βέλτιστες πρακτικές ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση των εποπτικών οργάνων τους σε πληροφορίες σχετικά με δραστηριότητες υπηρεσιών πληροφοριών (περιλαμβανομένων των εμπιστευτικών πληροφοριών και των πληροφοριών από άλλες υπηρεσίες),
Αφήνω τελευταίο το ζήτημα της ανάγκης ορισμού του όρου «εθνική ασφάλεια» ο οποίος λειτουργούσε και συνεχίζει να λειτουργεί ως πρόσχημα για κατάχρηση του κατασκοπευτικού λογισμικού και για απόλυτη μυστικότητα και έλλειψη λογοδοσίας. Προς επίρρωση αυτού αναφέρω τη στάση των Ελλήνων αξιωματούχων, κατά τη διάρκεια ακρόασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 8 Σεπτεμβρίου, όταν προέβαλαν λόγους εθνικής ασφάλειας για να αποκρούσουν τα άβολα ερωτήματα σχετικά με το γιατί δημοσιογράφοι, Κόμματα, πολιτικοί της αντιπολίτευσης και πολίτες είχαν στοχοποιηθεί με τεχνολογία παρακολούθησης…
Hδη η Επιτροπή έχει προχωρήσει με δήλωση που αναφέρει ότι η απλή αναφορά στην εθνική ασφάλεια δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως απεριόριστη εξαίρεση από τους συνήθεις κανόνες. Αυτό που ζητούμε στην έκθεση είναι ο ορισμός κριτηρίων για τον καθορισμό του νομικού καθεστώτος που εφαρμόζεται σε θέματα εθνικής ασφάλειας, καθώς και σαφή οριοθέτηση της περιοχής όπου μπορεί να εφαρμοστεί ένα τέτοιο ειδικό καθεστώς.
Ας είμαστε όμως ειλικρινείς με τους εαυτούς μας και με τους πολίτες που μας ακούνε. Ζούμε και λειτουργούμε σε ένα ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και περιβάλλον που με αφορμή την ανάγκη αντιμετώπισης τρομοκρατικών φαινομένων και της «ριζοσπαστικοποίησης» διευρύνει και κανονικοποιεί τον όρο «εθνική ασφάλεια» μέσω της προώθησης πολιτικών και νομοθεσιών που η ιστορία, δυστυχώς, απέδειξε ότι τις περισσότερες φορές υποσκάπτουν ή θέτουν σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα της ζωής των πολιτών…
Για να διασφαλιστεί η προστασία της ιδιωτικότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας, αυτό το σκοτεινό ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει είτε να καταργηθεί είτε να αλλάξει εκ βάθρων…
Αυτά μπορεί να τα πετύχει μόνο ο λαός με τη δράση και τις πολιτικές του επιλογές, όχι οι αστικές κυβερνήσεις.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 – ΟΡΟΙ ΕΝΤΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
· να διερευνήσει το πεδίο των καταγγελλόμενων παραβιάσεων ή περιπτώσεων κακοδιοίκησης κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, που προκύπτουν από τη χρήση του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης, να συλλέξει πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό στον οποίο τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, ή τρίτες χώρες, χρησιμοποιούν παρεμβατική παρακολούθηση κατά τρόπο που παραβιάζει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που κατοχυρώνονται στον Χάρτη, καθώς και να αξιολογήσει το επίπεδο κινδύνου που ενέχει αυτό για τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
· για την εκτέλεση των καθηκόντων της, να συλλέξει και να αναλύσει πληροφορίες για να εξακριβώσει:
1. τη χρήση και τη λειτουργία του Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης και τον εικαζόμενο αρνητικό αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα βάσει του Χάρτη, σε περιπτώσεις όπου τα κράτη μέλη εφάρμοζαν το δίκαιο της Ένωσης,
2. το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο εντός του οποίου κράτη μέλη έχουν αποκτήσει και χρησιμοποιήσει το Pegasus και αντίστοιχο κατασκοπευτικό λογισμικό παρακολούθησης,
3. κατά πόσον αρχές των κρατών μελών έχουν χρησιμοποιήσει το λογισμικό Pegasus και αντίστοιχο κατασκοπευτικό λογισμικό παρακολούθησης για πολιτικούς, οικονομικούς ή άλλους αδικαιολόγητους σκοπούς για την κατασκοπεία δημοσιογράφων, πολιτικών, υπαλλήλων επιβολής του νόμου, διπλωματών, δικηγόρων, επιχειρηματιών, φορέων της κοινωνίας των πολιτών ή άλλων παραγόντων, κατά παράβαση του δικαίου της Ένωσης και των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, ή των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στον Χάρτη,
4. κατά πόσον η χρήση, κατά παράβαση του δικαίου της Ένωσης, του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης είχε αρνητικό αντίκτυπο στις δημοκρατικές διαδικασίες στα κράτη μέλη όσον αφορά τις εκλογές σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο,
5. τις εικαζόμενες παραβάσεις ή περιπτώσεις κακοδιοίκησης από κράτη μέλη, ως αποτέλεσμα της χρήσης του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης, της οδηγίας 2002/58/ΕΚ, ιδίως όσον αφορά την αρχή του απορρήτου των επικοινωνιών και την απαγόρευση της ακρόασης, υποκλοπής, αποθήκευσης ή άλλου είδους υποκλοπής ή παρακολούθησης των επικοινωνιών και των σχετικών δεδομένων κίνησης προσώπων,
6. κατά πόσον η χρήση του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης από κράτη μέλη έχει προκαλέσει, οδηγήσει σε ή αποκαλύψει παραβιάσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 και του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679,
7. κατά πόσον η Επιτροπή διέθετε αποδεικτικά στοιχεία για τη χρήση του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης κατά προσώπων,
8. κατά πόσον τα κράτη μέλη έχουν εξασφαλίσει επαρκείς θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις για την αποφυγή της παράνομης χρήσης κατασκοπευτικού λογισμικού και κατά πόσον τα πρόσωπα που υποψιάζονται ότι τα δικαιώματά τους έχουν παραβιαστεί από τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματική προσφυγή,
9. την εικαζόμενη μη ανάληψη δράσης από κράτη μέλη όσον αφορά τη συμμετοχή οντοτήτων στην ΕΕ στην ανάπτυξη, τη διάδοση ή τη χρηματοδότηση του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένης της αλυσίδας εφοδιασμού όσον αφορά την τεχνολογία και την εκμετάλλευσή της, στον βαθμό που παραβιάζει το δίκαιο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού (ΕΕ) 2021/821, και συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης κατά την οποία λογισμικό παρακολούθησης που διατίθεται στην αγορά για συγκεκριμένο σκοπό (π.χ. καταπολέμηση της τρομοκρατίας) χρησιμοποιείται σε άλλο πλαίσιο,
10. τον ρόλο της κυβέρνησης του Ισραήλ και άλλων τρίτων χωρών στην προμήθεια του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης σε κράτη μέλη,
11. κατά πόσον η χρήση του λογισμικού Pegasus ή αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης από αρχές των κρατών μελών είχε ως αποτέλεσμα τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες, ιδίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στον όμιλο NSO, καθώς και σε κυβερνήσεις τρίτων χωρών,
12. κατά πόσον η χρήση του λογισμικού Pegasus ή αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης, στην οποία εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα οντότητες που συνδέονται με την ΕΕ, συνέβαλε στην παράνομη κατασκοπεία κατά δημοσιογράφων, πολιτικών, υπαλλήλων επιβολής του νόμου, διπλωματών, δικηγόρων, επιχειρηματιών, φορέων της κοινωνίας των πολιτών ή άλλων παραγόντων σε τρίτες χώρες και κατά πόσον οδήγησε σε παραβιάσεις ή καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προκαλούν σοβαρή ανησυχία όσον αφορά τους στόχους της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ, και κατά πόσον η χρήση αυτή αντιβαίνει στις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 21 ΣΕΕ και στον Χάρτη, λαμβάνοντας επίσης δεόντως υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
13. κατά πόσον υπήρχαν επαρκείς λόγοι ώστε το Συμβούλιο να θεσπίσει περιοριστικά μέτρα ή κυρώσεις στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας της ΕΕ κατά μίας ή περισσότερων τρίτων χωρών, όταν απόφαση εκδοθείσα σύμφωνα με το κεφάλαιο 2 του τίτλου V ΣΕΕ προέβλεπε τη διακοπή ή τη μείωση της οικονομικής ή
χρηματοοικονομικής σχέσης, σύμφωνα με το άρθρο 215 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ,
14. κατά πόσον η χρήση του λογισμικού Pegasus ή αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης από τρίτες χώρες είχε αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα που διασφαλίζονται από το δίκαιο της ΕΕ και κατά πόσον υπήρχαν επαρκείς λόγοι ώστε το Συμβούλιο να επαναξιολογήσει τυχόν συμφωνίες διεθνούς συνεργασίας στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που έχουν συναφθεί με τρίτες χώρες σύμφωνα με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ,
15. να διατυπώσει οποιεσδήποτε συστάσεις κρίνει αναγκαίες για το θέμα αυτό,
16. να διατυπώσει συστάσεις για την προστασία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των βουλευτών και του προσωπικού της από τέτοιου είδους κατασκοπευτικά λογισμικά παρακολούθη
